بامداد یک روز سرد پاییزی سفری جدید در مسیری جدید را آغاز میکنیم. مقصد نهایی کویر مرنجاب است ولی با کمی بررسی، مسیری چالشی و هیجان انگیز را برای این سفر دو روزه انتخاب کردیم بدین ترتیب که ابتدا به قلعه کرشاهی در شمال شهر بادرود رفته و پس از دیدار آن مکان تاریخی، از شمال شهر ابوزیدآباد وارد شنزار و کویر شده و با گذر از منطقه چاه عروس به رمل های مرنجاب برسیم.

کوه کرکس در بامدادی ابری

میریم قلعه کرشاهی

قلعه کرشاهی
قلعه کرشاهی یکی، از کاملترین و مستحکمترین قلعههای دفاعی فلات ایران، در شمال شهر بادرود و شرق شهر ابوزیدآباد از توابع کاشان قرار دارد. این قلعه با 5 برج ستبر و بلند، حیاطی وسیع در میانهی بنا با حوضی بزرگ در وسط آن، انبار، اتاقهای شاهنشین زمستانی و تابستانی، اصطبلهای طویل و بزرگ به همراه ارتباط و پیوستگی فضاهای مختلف، طراحی منحصر به فرد سازندگان خود را به رخ میکشد.

قلعه کرشاهی

قلعه کرشاهی

قلعه کرشاهی

قلعه کرشاهی

قلعه کرشاهی

قلعه کرشاهی
بنای قلعه به مساحت حدود 4000 متر مربع به شکل مستطیل با طول 68 و عرض 58 متر میباشد که در چهارگوشه آن 4 برج به ارتفاع ۹ متر ساخته شده است. همچنین یک برج 12 متری نیز در مرکز ضلع جنوبی بنا و جلوی اتاقهای شاهنشین زمستانی ساخته شده است. آب مصرفی قلعه توسط قناتی معروف به کاریز شاهی تامین میشد و مازاد آب قنات پس از پر کردن حوض میان حیاط اصلی قلعه به صرف کشاورزی در اطراف قلعه میرسید.

تصویر ماهواره ای قلعه کرشاهی

حیاط و حوض مرکزی قلعه کرشاهی

حیاط و حوض مرکزی قلعه کرشاهی

قلعه کرشاهی
علاوه بر دیوار اصلی و برج های قلعه، دو دیوار دیگر با فاصله حدود 6 متر پیرامون قلعه ساخته شده است که بر روی دیوار بیرونی به فواصل حدود 10 متر، برجهایی برای استقرار تیراندازان ساخته شده است. این برجها کمی متمایل به بیرون ساخته شده بود تا به تمام محوطه پیرامون دید داشته باشند. در پشت دیوار میانی و مابین آن تا دیوار اصلی قلعه نیز خندقی به عرض حدود 5 متر کنده شده و در مواقع لزوم با آب پر میشد تا اگر دشمن موفق به گذر از دیوار اول و دوم میگشت، در خندق زمین گیر شده و توسط تیراندازان قلعه از پای درآیند. قسمتی از باقیمانده دیوار اول در ضلع غربی قلعه هنوز پا برجا مانده است.

باقیمانده دیوار اول در ضلع غربی قلعه
تاریخ بنای قلعه مشخص نیست و حتی آنرا به دوران پیش از اسلام نیز منصوب میکنند. در اطراف قلعه روستایی به همین نام وجود داشته که چندین بار آباد و مجددا متروک شده است. این قلعه، در طول تاریخ بارها از سوی حاکمان و راهزنان مورد استفاده قرار گرفته است. آخرین بار نایب حسین کاشی، یاغی معروف کاشانی و از شورشیان اواخر دورهی قاجار آن را به عنوان مخفی گاه برگزیده و بازسازی کرده است که او هم سرانجام توسط قوای دولتی به دام افتاده و اعدام شد.

ویرانه های روستای کرشاهی

قلعه کرشاهی

نایب حسین کاشی و یاران
در حال حاضر هیچ عملیات مرمت و نگهداری برای قلعه در برنامه نبوده و گذر زمان و غارت سودجویان و غارتگران میراث فرهنگی، آسیب های زیادی به آن وارد کرده است. آثار گلولههای توپ مربوط به درگیری نیروهای دولتی و شورشیان هم کماکان بر دیوارهای قلعه نمایان است. اوایل سال جاری (1395) نیز بر اثر بارندگیهای اواخر فروردین ماه، بخشی از برج نگهبانی راس جنوب غربی آن فروریخته است.

آثار گلولههای توپ بر برج جنوبی
آثار گلولههای توپ بر برج جنوبی

برج نگهبانی تخریب شده بر اثر بارندگی
+ نوشته شده در چهارشنبه پانزدهم دی ۱۳۹۵ ساعت ۲:۵۱ ب.ظ  توسط نادرالحکما دواساز