ابن مقنع گوید: اول شهری که پس از توفان نوح بنا نهادند، شوش و شوشتر بود.

بسیاری گفته‌اند شوشتر را هوشنگ پیشدادی بساخت، هنگامی که وی از شوش به تفرج خارج گشت و به دشتی خوش آب و هوا با رودخانه‌ای پر آب و جنگلهای پردرخت رسید و به آن منطقه صفت افضل بر شوش نسبت داد: شوش تر، یعنی از شوش بهتر و دستور داد شهری به غایت زیبا و عظیم بنا کنند.

شوشتر به سبب موقعیت ویژه اش در جلگه خوزستان، مهد رودخانه های بزرگ دز و كارون است. رودخانه دز از غرب شوشتر می گذرد و مرز شوشتر با شوش و دزفول را می سازد؛ اما رودخانه كارون با گذر از كوه های زاگرس، پس از سد گتوند به دشت عقیلی می ریزد و سپس از تنگه میان كوه های فدلك و كوشكك، در جلگه خوزستان جاری می شود. این رودخانه پس از عبور از تنگه به تخته سنگ بزرگی كه شوشتر بر آن بنا شده است می رسد و بند میزان آن را به دو شاخه گرگر و شطیط تقسیم می كند.

شاخه گرگر - دودانگه یا مسرقان - كانالی ساخته شده به دست انسان است كه البته تاریخ كندن آن مشخص نیست، اما متون تاریخی نشان می دهد كه این رودخانه به رود دیگری در رامهرمز می پیوسته و به خلیج فارس می ریخته و در دوران كوروش هخامنشی آن را در منطقه بندقیر به وسیله سد به رودخانه كارون باز می‌گرداندند. شاخه شطیط یا چهاردانگه نیز از پل (سد) معروف شادروان شاپوری عبور می كند. این دو شاخه رودخانه كارون، شوشتر را همچون جزیره ای در بر گرفته اند و در طول تاریخ دشتی وسیع به نام میاناب را آبیاری كرده اند. در نهایت هر دو شاخه، شطیط و گرگر، در منطقه بند قیر جنوب شهرستان شوشتر به یكدیگر می رسند و در همانجا رود دز نیز به كارون می پیوندد و كارون بزرگ به طرف اهواز حركت می كند.

مجموعه آبشارهای شوشتر در دوران ساسانيان، جهت بهره گیری از نیروی آب به‌عنوان محرک آسیابهای صنعتی ساخته شده است. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیابها، آبشارها، کانالها و تونلهای عظیم هدایت آب قابل توجه و جالب هستند. در سفرنامه مادام ژان ديولافوآ باستان شناس معروف اعزامی دولت فرانسه در سال ۱۸۸۱ م از این محوطه به عنوان بزرگ‌ترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتي یاد شده است.

 ساختمان آسياب‌هاي موجود در محوطه تا قبل از سيل سال ۱۳۴۲ اكثراً مربوط به دوره صفوي بوده كه در اثر سيل، ويران شده است. پي ساختمان آسياب‌هاي مذكور مربوط به دوره ساساني است كه در دوره قاجار مرمت و بازسازي شده است.

در سال ۱۳۱۲ هجری شمسی، تاسیسات تولید برق در ضلع شمالی محوطه بوجود آمد که با ولتاژ ۱۱۰ ولت، بخشی ازبرق شهر شوشتر را تامین می کرد. در سال ۱۳۳۲ هجری شمسی  کارخانه برق مستوفی جانشین تا‌سیسات قبلی گردید كه مدتها تامين كننده برق شهر بود.

آبشار هاي شوشتر

آبشار هاي شوشتر

آبشار هاي شوشتر

کارخانه برق مستوفی واقع در محوطه آبشارهاي شوشتر

بند میزان

پل بند شادروان

تابلوی قدیمی از پل بند شادروان

  
+ نوشته شده در یکشنبه بیست و یکم مهر ۱۳۸۷ ساعت ۱۲:۳۶ ق.ظ  توسط  نادرالحکما دواساز