همه ما غار را به صورت حفره يا تونلي تاريك در اعماق زمين و يا در دل كوه تصور ميكنيم و با اين اوصاف شنيدن عنوان غار رو باز زينه‌گان كمي عجيب به نظر ميرسد. غار زينه‌گان واقع در ۵/۵ كيلومتري جنوب غربي صالح آباد، بنا به قولي زيباترين پديده طبيعي استان ايلام است. اين غار رو باز بيش از يك كيلومتر طول داشته و داراي آب نسبتا فراوان، قنديلها و آبچك هاي طبيعي و بسيار جالبي ميباشد.

در حقيقت اين غار دره كوچك و بسيار كم عرض و دالان مانندي است كه به دلیل فرسایش بستر رسوبي با جنسي شبيه به كنگلومرا، توسط یک رودخانه کوچک در طی سالیان متمادی به وجود آمده است. عرض اين دالان متغير، از ۱ تا ۱۰ متر (عرض متوسط كمتر از ۲ متر) در قسمتهاي مختلف آن بوده و در طرفين آن ديواره هايي با ارتفاع ۱۰ تا ۲۰ متر قرار گرفته است. قسمتهاي فوقاني در بخش انتهايي اين دالان به يكديگر بسيار نزديك شده و در بعضي نقاط كاملا آنرا ميپوشانند. همچنين ريزش مداوم آب از چشمه هاي واقع شده در قسمتهاي فوقاني اين قسمت سبب ايجاد قنديلها و آبچك هاي طبيعي و بسيار زيبايي شده است كه در برخي نقاط عملا باعث دوخته شدن ديواره هاي دوطرف به يكديگر شده است يعني در حقيقت اين غار دره باريكيست كه بر اثر عوامل طبيعي سقف آن بسته شده است.  به همین دلیل به آن غار روباز زينه‌گان می‌گویند.

هوای داخل غار بسیار مطبوع است به گونه ايكه تابستانها اختلاف هوای بیرون غار با درون آن تقریبا به ۲۰ تا ۳۰ درجه مي‌رسد. تفاوت قابل لمس هواى خنك اين غار با بيرون به حدى است كه اين غار به عنوان غار بهشت هم ناميده شده است.

براي رسيدن به اين محل بايد از ايلام به سمت مهران رفته و پس از طي حدود ۴۰ كيلومتر در سمت راست وارد مسير صالح آباد گرديم. اين محل به علت وجود مزار امامزاده علی صالح به اين نام خوانده شده و از احترام خاصي در نزد ساكنان استانهاي ايلام و كرمانشاه برخوردار است. چسبيده به ضلع شرقي امامزاده جاده اي خاكي به سمت جنوب قرار داشته که پس از طي مسافتي به كف مسير رودخانه رسيده و در مجاورت آن امتداد ميابد. حدود ۳۵۰۰ متر پس از ورود به اين مسير، جاده خاكي به سمت چپ پيچيده و ارتفاع ميگيرد. از اين نقطه بايد از مسير جاده خاكي خارج شده و مسير رودخانه را به ميزان حدود ۲۰۰۰ متر ديگر ادامه دهيم. كف دره و رودخانه در اين قسمت شني بوده و چندين بار هم بايد از عرض رودخانه عبور كرد به همين دليل بهتر است با اتوموبيلهاي شاسي بلند و دو ديفرانسيل طي گردد ولي در صورت آشنايي راننده با نحوه رانندگي در زمينهاي شني و عبور از رودخانه، پيمودن آن با اتوموبيل سواري هم ميسر است. ورودي دالان غار در سمت راست پشت انبوهي از ني پنهان بوده و پيدا كردن آن كمي مشكل است. از اينجا بايد از ماشين پياده شده و وارد دالان شد.

كف دالان غار با لايه اي از ماسه پوشيده شده و آب گوارايي بر روي آن جريان دارد. با توجه به ضخامت اين لايه ماسه، در پاره اي از نقاط آب جاري به زير اين لايه رفته و در ميان آن جريان ميابد كه پس از طي مسافتی مجددا جريان آب بر روي بستر مشاهده ميگردد. نرمي اين لايه ماسه سبب فرو رفتن پاي عابران در آن و خيس شدن آن ميگردد كه با توجه به گرماي محيط بيروني با حس مطلوبي پاي آنان را نوازش مى‌دهد. در داخل دره و در پاره اي از نقاط آن رويش ني و گياهان ديگري منجمله سرخس‌ها و جلبک‌ها، زيبايي دوچنداني به آن عطا كرده است.

ورودي دالان و چند صد متر ابتدايي آن به صورت دره باريكي امتداد داشته و عبور از داخل آب جاري در كف آن به نوعي تداعي كننده تنگ واشي در نزديكي فيروزكوه است. البته با توجه به جنس ديواره هاي اين دره، براي كساني كه دره ني‌گاي كوچك واقع در پايين دست درياچه گهر و حد فاصله دره گردو تا روستاي پير عبدالله را ديده‌اند، به نوعي نمونه مينياتوري آن به حساب مي‌آيد.

پس از طي مسافتي حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ متر در اين دالان و عبور از قسمتي نسبتا پهن در آن به ابتداي قسمت غار مانند آن ميرسيم. در طول اين قسمت ريزش آب از نقاط مختلف سقف غار با شدت هاي متفاوت سبب خيس شدن لباس بازديد كنندگان ميگردد كه باز هم با توجه به گرماي هواي منطقه بسيار مطبوع ميباشد ولي افراد سرمايي بهتر است در صورت داشتن مشكل با اين شرايط پيش از ورود به اين قسمت فكري به حال خود بكنند. همچنين با وجود بسته بودن سقف غار، به علت وجود حفره هايي در سقف آن، در طول روز نيازي به نور كمكي وجود ندارد.

توصيه هايي براي بازديد كنندگان:

- در صورت عدم تمايل به استفاده از اتوموبيل شخصي جهت عبور از رودخانه ميتوانيد از ساكنان محلي صالح آباد جهت تهيه وانت نيسان كمك بگيريد.

- امامزاده علی صالح که در نزد ایلامیان محبوب است دارای امکاناتی هم چون پارکینگ مطمئن و زائر سرا ميباشد.

- با توجه به مشكل بودن پيدا كردن ورودي دالان غار، در صورتي كه براي اولين بار به اين مكان ميرويد حتما از افراد محلي جهت راهنمايي كمك بگيريد.

- با توجه به مسير دسترسي به اين غار كه در بستر رودخانه قرار دارد، در صورت ابري بودن هوا و احتمال بارش باران برنامه خود را متوقف كنيد.

- در صورت استفاده از اتوموبيل شخصي جهت عبور از رودخانه بهتر است به صورت گروهي به اين كار اقدام نماييد تا در صورت گير كردن كمك براي در آوردن ماشين داشته باشيد.

- در بستر هاي شني و در هنگام عبور از بستر رودخانه با دنده يك حركت كرده و از تغيير ناگهاني سرعت بپرهيزيد.

- جهت عبور از عرض رودخانه ها هميشه با كمي زاويه (نزديك به ۳۰ درجه) به داخل آب وارد شويد تا تجمع آب در بغل ماشين و ورود فشار عرضي بر آن كاهش يابد.

داخل دالان – در مسير غار زينه‌گان

داخل دالان – در مسير غار زينه‌گان

داخل دالان – در مسير غار زينه‌گان

و باز ورود به دنياي روشنايي

  
+ نوشته شده در چهارشنبه بیست و ششم فروردین ۱۳۸۸ ساعت ۱۱:۴۴ ب.ظ  توسط  نادرالحکما دواساز