طبق برنامه‌اي كه پيش از تعطيلات سال نو براي روزهاي تعطيل امسال ريخته بودم روزهاي آخر هفته گذشته نوبت رفتن به قلب منطقه اورامانات، كرانه‌هاي رود سيروان و روستاي هجيج بود. براي اين منظور از دو هفته قبل با مهرداد كه زاده روستاي داريان در نزديكي روستاي هجيج بود جهت همراهي در اين سفر هماهنگ كرده بودم. بعدازظهر پنجشنبه در هوايي بسيار مطبوع و طبيعتي يكسره سبز پوش كه در بعضي نقاط با گلهاي زرد رنگ كلزا و قرمز رنگ شقايق تزئين ميشد به سمت پاوه به راه افتاده و پس از طي ۱۱۲ كيلومتر وارد شهر پاوه شديم.

در طول مسير و در شهر روانسر، مشاهده سراب پر آب شهر كه سرچشمه اصلي رود قره سو و از شعب اصلي رودهاي سيمره و كرخه ميباشد نويد سالي پربار براي كشاورزان و طبيعت تشنه، پس از دو سال خشكسالي پياپي را ميداد.

سراب روانسر

سراب روانسر، و اينچنين است كه رودخانه اي شكل ميگيرد

شهر پاوه در ارتفاع ۱۵۰۰ الي ۱۶۰۰ متري دامنه كوه شاهو و مقابل كوه آتشگاه قرار گرفته است. اين شهر به علت بافت و معماري پلكاني خاص خود كه مختص مناطق كوهستاني است به شهر هزار ماسوله معروف بوده و با توجه به وسعت شهر و همچنين رواج اين نوع معماري در كل منطقه اورامانات، اين نام كاملا برازنده آن ميباشد. شهرهاي نوسود و نودشه به همراه روستاهايي مانند هجيج، داريان و خانقاه در استان كرمانشاه و پالنگان و اورامان تخت در استان كردستان نمونه‌هاي بسيار زيباي ديگري از اين نوع معماري ميباشند.

نمايي از معماري پلكاني شهر پاوه - عكس از آقاي عدنان مرادي

نماي شهر پاوه از فراز قله آتشگاه - عكس از آقاي ايوب شريفي

زبان غالب مردم پاوه و اورامانات زبان كردي با گويش "هورامي"، خالصترين و اصيلترين بازمانده از زبان پهلوي و اوستايي مي‌باشد كه به علت كوهستاني بودن منطقه و صعوبت سفر و يا لشگركشي به آن در طي ۲۰۰۰ سال گذشته، كمترين تغيير را به خود ديده است. همچنين از نظر مذهبي مردم اين منطقه عموما تابع دين اسلام و مذهب تسنن شاخه شافعي ميباشند.

پس از گشت كوتاهي در شهر پاوه به روستاي خانقاه كه در جنوب و ۲۰۰ متر پايينتر از شهر پاوه، در قعر دره ميان كوههاي شاهو و آتشگاه قرار گرفته است رفتيم. به گفته اهالي روستا، اين مكان پيش از ورود اسلام به منطقه محل سكونت زرتشتيان بوده و دومين آتشكده معتبر آنان پس از آتشكده آذرگشنسب واقع در تخت سليمان، بر بلنداي كوه آتشگاه در جنوب غربي اين روستا قرار گرفته بود. اين آتشكده پس از فروغي ۷۵۰ ساله، در دهه سوم هجري به دنبال حمله اعراب مسلمان به منطقه ويران گشت.

روستاي خانقاه در پايين دست شهر پاوه - عكس از سايت paveh.net

روستاي خانقاه در پايين دست شهر پاوه - عكس از آقاي عدنان مرادي

با ادامه مسیر در کنار پاوه رود، پس از طي ۴ كيلومتر به روستای گلال رسیدیم. این روستا در کنار پاوه رود و بر دامنه کوه آتشگاه قرار گرفته است. بر روی صخره های روبروی این روستا ورودی ۳ حفره یا غار در کنار هم مشاهده میشود. ورودی این غارها در میان صخره ای طبیعی و در ارتفاعی بیش از ۲۰ متر از سطح زمین قرار داشته و ورود به آنها نیازمند صعود فنی با لوازم و تجهیزات کامل صخره نوردی میباشد. اهالی منطقه اطلاع خاصی از این غارها نداشته و آنها را پدیده ای طبیعی میدانند ولی با توجه به نظم قرار گیری آنها که تقریبا زاویه قائمه ای را شکل میدهد و همچنین شکل ورودی آنها که هرسه به صورت مستطیل است و با توجه به سابقه زندگی زرتشتیان در این منطقه به نظر من و به احتمال زیاد این سه حفره، دخمه یا استودان جهت قرار دادن استخوانهای باقیمانده از متوفیان میباشد.

پاوه رود - عكس از آقاي عدنان مرادي

غار هاي روستاي گلال

با توجه به غروب آفتاب و فرا رسیدن شب، به شهر پاوه برگشته و شب را در آنجا سپری کردیم تا صبح روز جمعه با انرژی کافی به سفر خود در مسیری جالب و مهیج ادامه دهیم.

طلوع ماه و فرا رسيدن شب در دره پاوه رود

و اين ماجرا ادامه دارد.

  
+ نوشته شده در دوشنبه بیست و یکم اردیبهشت ۱۳۸۸ ساعت ۱۲:۲۴ ق.ظ  توسط  نادرالحکما دواساز